"Mensen zonder klachten testen is misleidend en een verspilling van geld."

-- Oorspronkelijk gepubliceerd op tpo.nl --

Vanaf 1 december is het aantal testen opgeschaald om meer zicht te krijgen op de verspreiding van het coronavirus. Mensen met én mensen zonder klachten worden getest, terwijl eerder het devies was dat mensen zonder klachten niet getest moeten worden. Tijdens de persconferentie van 4 februari 2021 herhaalde demissionair minister-president Mark Rutte deze oude boodschap (hij heeft zelf nog nooit een coronatest gedaan): “De regel is dat je niet hoeft te testen als je geen klachten hebt. Dat geldt voor u en dus ook voor mij.”

Inmiddels is Nederland al meer dan twee maanden in lockdown vanwege de opkomende Britse variant die veel besmettelijker zou zijn. Tot op heden blijkt dat niet uit de cijfers. Sinds enkele weken daalt het percentage positieve testen en ook IC-opnames met Covid19 blijven rond de 600 bedden. De strenge coronamaatregelen hebben voor een groot deel van de bevolking een negatieve impact op gezondheid, welzijn en inkomen. Openheid en transparantie over testen, data en rekenmodellen die de basis vormen voor het bepalen van het beleid worden met de dag belangrijker om onnodige schade te voorkomen.

Volgens het OMT en kabinet is versoepeling van de maatregelen enkel mogelijk wanneer over gegaan wordt op een intensief screeningsregime. Vanaf 1 december 2020 is de testcapaciteit exponentieel gegroeid en zijn nieuwe soorten (snellere) testen toegevoegd. Scholen en bedrijven zijn, onder druk om te kunnen heropenen, gestart met het gebruik van de sneltesten met de veronderstelling dat de testen betrouwbare resultaten geven of iemand wel of niet besmettelijk is. Op basis van een positieve coronatest wordt besloten dat een kind of volwassene tien dagen in quarantaine moet.

Door wetenschappers wordt gewaarschuwd voor een verminderde betrouwbaarheid van gegevens door gebruik van de snellere testen en het testen van mensen en kinderen zonder klachten (Surkova, 2020, Wise 2020).

Sinds 1 december 2020 zijn er naast de PCR-test drie andere soorten testen geleidelijk geïntroduceerd. Deze testen kunnen binnen dertig minuten tot een uur aantonen of iemand al dan niet besmet is met het SARS-CoV-2 virus. Bij de standaardtest duurt dit 24 tot 48 uur. Deze nieuwe testen zijn gevalideerd in vergelijking met de PCR-test met een Ct-waarde van 32 of hoger, waarbij monsters gebruikt werden van mensen met klachten.

De PCRtest (1) wordt door de GGD gebruikt voor het testen van mensen met klachten en het bijbehorende bron- en contactonderzoek en wordt ook gebruikt op andere testlocaties. Een nieuw in Nederland ontwikkelde variant daarop is de LAMP-test (2) die evenals de PCR-test ook RNA detecteert, maar een snellere uitslag geeft. Dan zijn er de zogenaamde sneltesten (3), ook wel antigeentesten genoemd, die aantonen of er viruseiwitten van het virus in neus- en keelslijm zitten. Deze testen zijn minder gevoelig dan de andere testen. Het kan daarom nodig zijn de uitslag te bevestigen met een PCR-test of LAMP-test of een herhaling van de sneltest. Tot slot is er de in Nederland ontwikkelde ademtest (4), die alleen aantoont dat iemand geen corona heeft. Dit betreft een voorscreeningstest. Bij een positieve uitslag is een herhaling met een van de andere testen gewenst.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat de verschillende ‘snelle’ testen vaak niet aan de door de WHO vereiste sensitiviteit en specificiteit kunnen voldoen en dus niet geschikt zijn voor surveillance. De Amerikaanse Food en Drug Administration en de Center of Disease Control erkennen dat snelle testen tot onjuiste resultaten kunnen leiden. Zo kan het zijn dat bij bijvoorbeeld een test met een specificiteit van 98% en een virusprevalentie van 0,1% slechts 4% van de positieve uitslagen correct blijkt te zijn.

Niet alleen meer vals-negatieve en vals-positieve resultaten kunnen voorkomen bij gebruik van de snelle testen. Ook andere factoren kunnen de testresultaten beïnvloeden. Het gebruik van de snelle LAMP-test vraagt in verband met een bewerking van het monster op locatie om een specifieke veiligheid en infrastructuur in een teststraat. Ook het afnemen en uitvoeren van de sneltesten in scholen en bedrijfsgebouwen vraagt om extra veiligheidsmaatregelen. Het virus kan zich immers verspreiden door een onveilige manier van monsterafnames, maar dat geldt ook voor andere in de luchtwegen aanwezige bacteriën en virussen. Een voorbeeld daarvan is de Coronatestservice, die onlangs op verzoek van de Inspectie van Volksgezondheid en Jeugd stopte met het afnemen van sneltesten omdat de veiligheid voor de uitvoering onvoldoende geborgd was. Onderzoek gepubliceerd in The Journal of Diagnostics toont aan dat – evenals bij de PCR-test en LAMP-test – bij gebruik van sneltesten een positief resultaat door aanwezigheid van andere seizoensgebonden coronavirussen (die al jaren voorkomen) mogelijk is. Daarnaast is voor deze testen veel meer personeel nodig dan voor een analyse via de PCR-testen, terwijl er een tekort is aan zorgpersoneel.

Het grotere risico op vals-negatieven en vals-positieven bij gebruik van ‘snelle’ testen roept veel vragen op. Om die reden is het belangrijk om te weten hoe de data die op het coronadashboard gepresenteerd worden tot stand zijn gekomen. Data die ook gebruikt worden voor rekenkundige modellen, zoals bijvoorbeeld de bekende R-waarde.

Lees het volledige artikel op tpo.nl

“Het langdurig dragen van mondkapjes kan tot schade leiden”
“Het versterken van het immuunsysteem is veel effectiever in het voorkomen van infecties dan alle maatregelen”
Oorlog om vaccins
Een illusie rijker: het corona vaccin
Bill Gates: filantroop of gewiekste zakenman?
De coronacrisis in 2021: astrologen, kaartleggers, coaches... geven een vooruitblik