De I Tjing voor dummies: de basisprincipes uitgelegd

Gewapend met een aantal munten en een degelijke vertaling kan je aan de slag, maar niet vooraleer je de basics onder de knie hebt. Het is immers een ietwat gecompliceerde methode als je de achterliggende leer niet kent of niet weet hoe de resultaten te lezen. Eens je het in de vingers hebt, is het echter iets dat je de rest van je leven blijft boeien, niet in het minst omwille van de gelaagdheid van de antwoorden die de I Tjing biedt.

Het Chinese denken gaat uit van een drie-eenheid, bestaande uit aarde, mens en hemel, waarbij de mens de synthese is van de andere twee. De mens verenigt in zich het realisme van het aardse en het idealisme van het hemelse. Dit is de kern van de drie hoofdstromingen in het Chinese spirituele leven: het confucianisme, het boeddhisme en het taoïsme. In deze drie bewegingen stond de I Tjing of Yi Ying centraal. De leringen zijn ook ongeveer even oud. Toch is vooral het taoïsme belangrijk om de I Tjing te begrijpen, vermits beide geïnterpreteerd kunnen worden aan de hand van dezelfde principes.

De I Tjing wordt ook wel het 'Boek der Veranderingen' genoemd. Het gaat dan ook steevast over verandering: welke keuzes zijn mogelijk ondanks het feit dat de situatie onvermijdelijk voortdurend verandert? Daarom is het ook geen manier om de toekomst te voorspellen. De toekomst is op komst, je kan je enkel wapenen. Hoe? Dat kan aan de hand van de I Tjing.

(lees verder onder het kader)

Dat concept van verandering wordt in het taoïsme gezien als een wisselwerking tussen Yin en Yang. Yin is daarbij het ontvankelijke aspect, eerder passief dan uitvoerend. Het neemt geen initiatief, maar het doet wat de situatie van hem vraagt. Het creëert geen nieuwe dingen, het speelt gewoon in op de verandering. Yang doet het tegenovergestelde. Het is creatief en bezit een scheppingsdrang, het anticipeert. Deze twee neigingen moeten elkaar afwisselen in het leven. Het Boek der Veranderingen adviseert wanneer het tijd is voor Yin of Yang.

De Tao is een soort naamloze kracht die bron is van al die constante veranderingen. Als je de I Tjing volgt, kom je hiermee in harmonie en volg je je eigen Dao of levensstroom. Eigenlijk zijn alle mogelijke lezingen van de I Tjjng allemaal mogelijke manieren waarop Dao zich manifesteert: mogelijkheden tot verandering.

De hamvraag: hoe raadpleeg je dit orakel? Dit kan bij voorkeur simpelweg door het gebruik van muntjes, maar het kan ook op een andere manier. Zolang het medium maar berust op (schijnbaar?) toeval en het twee zijden heeft. Je moet immers een verschil kunnen maken tussen kop of munt.

Stap 1: de vraag

Eerst zorg je dat je volledig ontspannen bent. De formulering van de vraag is uiterst belangrijk. Je moet er vooral op letten dat er geen egocentrisme of eigenbelang mee gemoeid is, want dat is iets wat de Chinese cultuur en de I Tjing in het bijzonder afstraft. Je moet openstaan voor het antwoord, of het je nu goed uitkomt of niet. Grenzeloos vertrouwen is van essentieel belang.

Het wordt aanbevolen om tijdens het stellen van de vraag en het werpen van de munten op je ademhaling te letten. Bedreven Yi-Jingers beschrijven de ideale staat van bewustzijn als een totale leegte, een innerlijke stilte waar je helemaal in opgaat. Dit is een kwestie van zeer veel meditatieve training. Het is bijgevolg voldoende als je je gewoon focust op je ademhaling en al de rest een beetje probeert los te laten.

Stap 2: kop of munt

Je neemt drie muntjes en gooit ze op. Kijk naar het resultaat: hoe vaak heb je kop en hoeveel keer munt? In onderstaand kader lees je hoe je het antwoord op die vraag moet vertalen naar een hexagram. Dat hexagram bestaat uit zes lijnen, dat wil zeggen dat je zesmaal je munten moet opwerpen. Er kunnen telkens vier combinaties voorkomen, die telkens corresponderen met een bepaald soort lijn.

(lees verder onder het kader)

Stap 3: de betekenis

De volgende stap bestaat eruit om de betekenis van het bekomen hexagram te achterhalen. De zes lijnen van een hexagram worden in een bovenste en onderste deel van drie lijnen opgedeeld. Dit zijn de zogenaamde trigrammen. Het bovenste trigram verwijst naar de situatie voor de omgeving, het onderste naar die voor het onderwerp van de vraag. Jijzelf bijvoorbeeld.

Voor het bepalen van het juiste hexagram of trigram zijn de markeringen niet van belang. Daar komen we later op terug. Wat telt, is of het om een open of gesloten lijn gaat. De open lijn is daarbij Yin en de gesloten lijn Yang. Dat alles beïnvloedt de betekenis van het hexagram of trigram.

Omdat je als beginner onmogelijk de betekenis van die lijnen én hun posities uit het hoofd kunt kennen, zoek je de betekenis gewoon even op in het Boek der Veranderingen (of op Google, want Google weet 'alles'). Ons voorbeeld blijkt om hexagram 42: 'de vermeerdering' te gaan.

Het verdict

Kort samengevat vertelt het I Tjing-orakel ons dat we aan onze persoonlijke groei moeten werken, maar dat we daar anderen voor nodig hebben. Ook lijkt het de juiste tijd voor ondernemingen die bevorderlijk zijn voor het welzijn van de maatschappij. Mooi!

Meer lezen?

De do’s en don’ts van het pendelen
Kaurileggingen: schelpen die inzicht geven
Ouijaborden: the official rulebook

Je helemaal verdiepen in de I Tjing? Bloom Shop helpt je op weg.

• De I Tjing en zijn geheimen - €15,00
• I Ching Oracle Cards - €19,50
• I Tjing - Grote klassieken - €37,50