Leven zonder angst volgens het ABC van je hersenen

Verantwoordelijk voor jouw stress- en angstreactie is de amygdala. Dit is het angstcentrum in de hersenen dat zich ter hoogte van de slapen bevindt. De amygdala in jouw brein wordt actiever bij drukte, spanning of dreigend gevaar. Bij (over)prikkeling ervan maken de bijnieren dan extra adrenaline en noradrenaline aan. Hierdoor verhogen je bloeddruk en hartslag, versnelt je ademhaling en spannen je spieren zich aan. Je bent klaar om te vechten of te vluchten. Handig wanneer je in een echt gevaarlijke situatie verkeert, zoals een overval of auto-ongeluk. Dit is dus een heel normaal én noodzakelijk biologisch systeem, dat ervoor gezorgd heeft dat we als mens al die millennia lang hebben weten te overleven. Maar onze hersenen op zich bestaan al miljoenen jaren, zij het dan in een andere vorm dan bij de huidige mensensoort. De functie ervan is uiteraard geëvolueerd, maar de basisinstincten zijn nagenoeg onveranderd gebleven. Ook al is de kans gering dat we op een dag oog in oog komen te staan met een roofdier dat ons wil verorberen.

(lees verder onder de afbeelding)

Maar zodra we angst of stress ervaren, gebeurt er nog veel meer in ons brein. Zo maakt de hypothalamus extra cortisol aan om te voorkomen dat de (nor)adrenaline je lichaam uitput. Hierdoor word je minder gevoelig voor de gelukshormonen serotonine en dopamine. Zo komen we in een vicieuze cirkel terecht waardoor stress veel meer de kans krijgt om het roer over te nemen. Hoe vaker je te maken krijgt met een cortisolboost, hoe sneller je in een toestand van onrust verkeert. Als je schrik ervaart, gaat je brein in de overlevingsmodus. Er wordt teruggekoppeld op het oeroude systeem, waardoor je rationele denken een errormelding krijgt. Tijd om hierbij stil te staan is er niet, want deze hele reactie gebeurt in een milliseconde. De amygdala omzeilt onmiddellijk het bewuste deel van je brein, want wanneer je je in de overlevingsmodus bevindt, is het irrelevant om bezig te zijn met langetermijndoelen, persoonlijke ontwikkeling of gezonde voeding. Een deel van het brein wordt bijgevolg uitgeschakeld en daardoor kan je ook geen rationele keuzes meer maken. Daar komt nog bij, dat negatieve stress een hogere gevoeligheid voor emoties veroorzaakt.

1. Elke dag een halfuur bewegen zorgt ervoor dat je cortisol level daalt. Het geeft de amygdala de ruimte om te slinken, waardoor je weer rationeel gaat nadenken en slimme beslissingen kunt nemen.
   
   
2. Ademhalen zorgt voor nieuwe toevoer aan zuurstof in je bloed. Dat is wat je hersenen elke seconde nodig hebben.
   
   
3. Stel belangrijke beslissingen uit wanneer je angst ervaart of weet dat je gestresseerd bent. Ook dat is werken aan je 'brainbalance', want zelfs in gespannen toestand maak je zelf de keuze hoe je hiermee omgaat.
   
   
4. Krijg je plots een beklemmend gevoel? Raak je in paniek? Verlaat de situatie onmiddellijk, indien mogelijk, en richt je aandacht op iets totaal anders. Een korte wandeling doet je cortisolniveau al dalen, waardoor de spanning als vanzelf afneemt.

Meer lezen?

Angst, ons beschermingsmechanisme
CORONADOSSIER / Onze maatschappij is in de greep van een verhaal over een virus.
Eet je slim met brainfood