How to: overleven in een wereld vol machtsstructuren

Als we terugkijken op de impact van de coronapandemie, zien we hoe het ons normale leven verstoord heeft en hoe de bestaande machtsstructuren meer zichtbaar werden. Plotseling beseften we dat we weinig te zeggen hadden en dat regels van bovenaf werden opgelegd. Het werd bijna onmogelijk om onze eigen gang te gaan en we werden beperkt op verschillende gebieden van ons leven. Als we het niet eens waren met deze regels, werden we snel bestempeld als de slechteriken. Gelukkig is dat grotendeels achter de rug.

Desondanks heeft de coronacrisis ook geleid tot diverse tegenbewegingen die bewustwording stimuleren en de autoriteiten durven bevragen. We hebben grotendeels de controle over ons eigen denken, handelen en doen uit handen gegeven, maar er is een inhaalslag gaande. Meer dan ooit ontbreekt het vertrouwen in onze 'oversten', maar zij blijven grotendeels bepalend voor ons dagelijks leven op dit moment.

Machtsstructuren zijn altijd aanwezig en het is belangrijk om ze te begrijpen, zonder te vervallen in samenzweringstheorieën. Macht wordt problematisch wanneer degene die het uitoefent het misbruikt voor eigen gewin. Het vasthouden aan een machtspositie, ongeacht de consequenties, kan leiden tot tunnelvisie, waardoor iemand zijn eigen 'fouten' niet meer ziet. Die persoon kan nog steeds overtuigd zijn van zijn positieve bijdrage, terwijl dit misschien niet langer het geval is.

Een hoog niveau van zelfreflectie is daarom uiterst belangrijk voor mensen in machtsposities. Zodra hun rol is uitgespeeld, zouden zij moeten aftreden, zelfs als dit hen uit hun comfortzone haalt. In momenten van crisis komen vaak bepaalde individuen aan de macht, die gedijen en uitgroeien tot invloedrijke leiders met een bepaalde status. De gelegenheid die zij krijgen, is bedoeld om een groep mensen door een zware en moeilijke periode te leiden en hen te helpen naar een verbeterde situatie. Na deze periode zou de aandacht zich normaal gesproken moeten verleggen, maar vaak willen leiders koste wat het kost aan de macht blijven.

Wanneer de stem van een groep mensen wordt weggenomen of wordt overstemd door de stem van een leider, ontstaan er ernstige problemen en een vertrouwensbreuk. Het vertrouwen in een leider kan alleen behouden blijven als deze zich voortdurend dienstbaar opstelt, in plaats van het omgekeerde. Het doel moet altijd openbaar blijven, zoals dat ook geldt voor de rol van een politicus. Zij moeten een bevolkingsgroep vertegenwoordigen en de uiteindelijke stem bij het volk laten liggen. Het onderdrukken of veroordelen van mensen met een andere mening mag geen optie zijn.

Wanneer onze visie op de wereld niet overeenkomt met de heersende opvattingen, voelen we ons ongemakkelijk en zoeken we naar groepen die beter bij ons passen. Hierdoor ontstaan er grote kloven tussen verschillende bevolkingsgroepen, en kunnen we geïsoleerd raken in een "wij tegen zij"-mentaliteit. Dit werd duidelijk zichtbaar tijdens de zoektocht naar een oplossing voor de wereldwijde pandemie, wat leidde tot extreme en paranoïde standpunten en aannames. Beslissingen die boven ons hoofd werden genomen en directe invloed hadden op ons dagelijks leven, hebben een aanzienlijke impact gehad op onze mentale gezondheid.

Desondanks moeten we accepteren dat we hier zijn en leven met wat er is, zelfs als het er niet altijd rooskleurig uitziet. We kunnen niet ontsnappen naar een eiland of een andere planeet en nooit geconfronteerd worden met mensen en systemen die anders zijn dan wij. We kunnen echter proberen om vrij te blijven in ons denken en vertrouwen te hebben in de uitdagende tijden waarin we leven. Het is belangrijk om een overzicht te behouden door een vogelperspectief te ontwikkelen. Perioden van chaos en revolutie hebben altijd bestaan, en we bevinden ons nu middenin zo'n periode. Dit betekent echter niet dat de toekomst per definitie slechter zal zijn, ondanks wat sommige pessimisten beweren.

De grootste kloof die we moeten overbruggen, is die in ons eigen denken. In plaats van elkaar tegen te werken, is het belangrijk om constructief samen te werken, te luisteren naar anderen en te begrijpen waarom iemand iets doet of zegt, in plaats van elkaar voortdurend te veroordelen. Een cliché, maar toch altijd relevant, is om meer liefde en redelijkheid te brengen in onze woorden en daden.